Ontdek in onze recentste blog meer over de eigenschappen van de gezondheidszorg in Polen, een internationaal centrum voor de sector met de betrokkenheid van internationale spelers, en verken de uitdagingen waarmee dit land wordt geconfronteerd.

Bevolking

Polen is het negende grootste land in Europa met bijna 38 miljoen inwoners. De levensverwachting is ongeveer 78 jaar, 3,5 jaar lager dan de levensverwachting in Nederland (2020), vooral door hogere blootstelling aan risicofactoren zoals roken en alcohol bij mannen.

Sterfte als gevolg van vermijdbare en behandelbare oorzaken in Polen overstijgt het EU-gemiddelde. Het land heeft aanzienlijk geleden onder de gevolgen van COVID-19, met een opvallend hoge oversterfte in vergelijking met de rest van de Europese Unie. In 2019 meldde 39% van de Poolse bevolking minstens één chronische aandoening. De sterftecijfers door kanker liggen 30% hoger voor mannen en 20% hoger voor vrouwen dan het EU-gemiddelde, wat wijst op problemen met tijdige diagnose en behandeling. Bijna de helft van alle sterfgevallen wordt beïnvloed door gedragsfactoren zoals roken, overmatig drinken en lichamelijke inactiviteit. In 2019 was één vijfde toe te schrijven aan tabaksconsumptie en een ander vijfde aan dieetrisico’s, zoals een lage fruit- en groenteconsumptie en een hoog zout- en suikergebruik. Ondanks een afname van roken, groeit obesitas, waarbij bijna een vijfde van de volwassenen als obees wordt geclassificeerd, wat hoger is dan het EU-gemiddelde. Terwijl roken afneemt, is het gebruik van e-sigaretten onder jongeren zorgwekkend. Sinds 2012 ligt het alcoholgebruik in Polen boven het EU-gemiddelde, met een stijgende trend tussen 2016 en 2019. In 2019 dronken Poolse volwassenen gemiddeld 11,0 liter pure alcohol, vergeleken met 10,1 liter in de EU.

Luchtvervuiling door ozonblootstelling heeft in Polen bijzonder grote gevolgen. Het droeg bij aan ongeveer 8% van alle sterfgevallen in 2019, tweemaal het EU-gemiddelde. In 2022 kwam er een extra uitdaging bij vanwege de oorlog in Oekraïne: een vluchtelingenstroom van 7,5 miljoen mensen en 1 miljoen Oekraïners die zich in Polen vestigden en allemaal behoefte hebben aan gezondheidszorg, medicijnen en ondersteuning.

Gezondheidsmarkt

Het gezondheidssysteem van Polen is gebaseerd op sociale ziektekostenverzekering.  De toegang tot gezondheidszorg in Polen is bijna universeel, met verplichte ziektekostenverzekering die 91% van de bevolking dekt. De resterende Polen die niet onder deze verzekering vallen, bevinden zich voornamelijk buiten Polen, waardoor slechts een klein aantal onverzekerd blijft. De dekking van de sociale ziektekostenverzekering is uitgebreid en omvat eerstelijnszorg, specialistische zorg en ziekenhuisopnames, die allemaal vrij toegankelijk zijn. Echter, diensten zoals tandheelkundige zorg, medicijnen en medische apparaten vallen volledig buiten het pakket, waardoor burgers over het algemeen meer uit eigen zak moeten betalen dan het EU-gemiddelde.

Gedurende het afgelopen decennium zijn de gezondheidszorguitgaven in Polen consequent onder het EU-gemiddelde gebleven, bijna de helft van wat Nederland per bbp per capita besteedt. Het gezondheidssysteem in Polen kampt al geruime tijd met lage niveaus van publieke financiering, wat resulteert in personeelstekorten en toegangsproblemen, zoals lange wachttijden en hoge eigen bijdragen. Met name de uitgaven voor medicijnen zijn aanzienlijk hoog en vormen een obstakel voor de behandeling, vooral voor kwetsbare bevolkingsgroepen. Ongeveer 7,5% van de huishoudens gaf in 2016 aan dat ze vaak of soms niet in staat waren voorgeschreven of aanbevolen medicijnen te kopen. Financiering voor langdurige zorg en preventie is aanzienlijk laag in Polen, wat resulteert in een tekort aan instellingen en diensten voor langdurige zorg. Hierdoor zijn mensen sterk afhankelijk van zorg verleend door familieleden. De per capita uitgaven voor preventieve zorg in Polen liggen ongeveer een derde lager dan het EU-gemiddelde.

Hoewel de COVID-19-pandemie heeft geleid tot een grootschalig gebruik van teleconsultaties in de eerstelijnszorg, ondervonden niet-COVID-19-patiënten moeilijkheden bij het verkrijgen van toegang tot specialistische zorg. Personeelstekorten bleken de belangrijkste beperkende factor bij het vergroten van de zorgcapaciteit tijdens de pandemie.

Trends

Digitalisering heeft zich snel ontwikkeld in het gebruik van telecommunicatie in de eerstelijnszorg tijdens de pandemie. De implementatie van telezorg werd versneld door twee grote crises: de COVID-19 pandemie en de oorlog in Oekraïne en vluchtelingencrisis. Polen is nu een opkomende en groeiende markt voor telezorg in Europa. In 2020 en 2021 ontving 61,9% van alle Poolse patiënten een teleconsultatie. Dit is het op twee na hoogste aantal in Europa (na Spanje en Slovenië).

Er zijn acute tekorten aan personeel in de gezondheidszorg in Polen. Met slechts 2,4 praktiserende artsen per 1.000 inwoners, het laagste in de EU, en een vergelijkbaar laag aantal verpleegkundigen (5,1 per 1.000 inwoners), zijn er vooral tekorten in kleine gemeenten rond grote steden en op het platteland. Om tekorten aan te vullen, mogen inwendige geneeskunde specialisten en kinderartsen nu in de eerstelijnszorg werken. Bovendien mogen jonge artsen sinds 2019 na het slagen voor het staatsgeneeskunde-examen praktijkervaring opdoen in eerstelijnszorgfaciliteiten.

Er is een toename in bewustzijn en acceptatie van vaccins sinds COVID-19. Tijdens het seizoen 2019/20 was slechts ongeveer 15% van de mensen van 65 jaar en ouder gevaccineerd, ver onder het door de WHO aanbevolen streefcijfer van 75%. Interesse in het krijgen van de griepprik tijdens het seizoen 2020/21 was daarentegen ongeveer 10 keer hoger.

Het sterftecijfer als gevolg van alcoholgerelateerde ziekten is veel hoger dan in de rest van de EU en stijgt. Dit komt door verzwakking van alcoholbeheersmaatregelen in de afgelopen 20 jaar, waaronder het opheffen van het verbod op bierreclame op televisie (2001) en een 30% verlaging van accijnzen op sterke drank (2002). De industrie is bedreven in het omzeilen van nieuwe overheidsbeleidsmaatregelen om consumptie te beperken.

Bewustwording van obesitas groeit. De toenemende prevalentie van obesitas in Polen wordt nu erkend als een belangrijk volksgezondheidsprobleem. Vanaf januari 2021 is er een nieuwe “suikertaks” ingevoerd op suikerhoudende dranken met cafeïne of taurine. Het verbeteren van dieet, voeding en lichaamsbeweging is ook opgenomen als het eerste operationele doel van het nieuwe Nationale Gezondheidsprogramma voor 2021-2025. Dit kan worden vergeleken met de suikertaks in Nederland.

Wettelijk kader en regelgeving van het gezondheidszorgsysteem

Het gezondheidssysteem van Polen is gebaseerd op sociale ziektekostenverzekering, vergelijkbaar met Nederland. Het systeem vertoont een versnippering, waarbij gemeenten toezicht houden op kleinere ziekenhuizen, regio’s zich ontfermen over grotere regionale ziekenhuizen en het ministerie van Volksgezondheid toezicht houdt op gespecialiseerde tertiaire zorgverleners. Deze aanzienlijke mate van fragmentatie binnen het gezondheidssysteem brengt uitdagingen met zich mee voor een doeltreffende coördinatie van activiteiten, hoewel er recentelijk stappen zijn ondernomen om deze situatie te verbeteren.

Polen presenteert een boeiende casus op het gebied van farmaceutica. In 2012 implementeerde de overheid strikte maatregelen voor prijsbeheersing om de uitgaven te verminderen. Dit leidde tot aanzienlijke discrepanties in vergelijking met andere Europese landen, waarbij Polen beduidend lager uitkwam en resulteerde in de parallelle export van medicijnen. Dit fenomeen kan potentiële tekorten aan medicijnen in Polen veroorzaken, met 388 als kritiek beschouwde essentiële medicijnen in het begin van 2019. Als reactie hierop heeft de regering in 2019 strafrechtelijke aansprakelijkheid geïntroduceerd voor illegale medicijnexport en heeft zij de monitoring van medicijnhandel en beschikbaarheid verbeterd.

De herziening van de Wet op de Volksgezondheid in 2015 heeft geresulteerd in een uitbreiding van de onderwerpen die worden behandeld. Deze wet omvat nu preventie van overgewicht en obesitas, het stimuleren van gezond ouder worden, de bevordering van geestelijke gezondheid, preventie van verslaving en de vermindering van gezondheidsrisico’s als gevolg van milieu- en infectiefactoren.

Gezondheidsmarkt in de EU en internationaal

In de Europese Unie ligt de verantwoordelijkheid voor het ontwikkelen en implementeren van nationaal gezondheidsbeleid bij individuele lidstaten. De EU biedt een raamwerk met overkoepelende richtlijnen en verordeningen die geïntegreerd moeten worden in nationale wetten en voorschriften. Een voorbeeld hiervan is de Verordening inzake medische hulpmiddelen (Verordening (EU) 2017/745), ook wel bekend als MDR. Deze verordening legt de eisen vast voor medische hulpmiddelen die op de Europese interne markt worden gebracht.

De goedkeuring van geneesmiddelen kan, zoals beschreven, op het niveau van individuele lidstaten worden verleend op basis van nationale voorschriften. Als alternatief kunnen farmaceutische bedrijven ook gebruik maken van de “gecentraliseerde vergunningsprocedure” van het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA). Met een positief advies kunnen ze met slechts één aanvraag goedkeuring krijgen voor alle lidstaten van de Europese Economische Ruimte (EU, IJsland en Noorwegen). Ondanks deze mogelijkheden duurt het nog steeds ongeveer 2-3 jaar, vanaf de centrale registratie door het Europees Geneesmiddelenbureau, voordat een nieuw werkzaam bestanddeel wordt opgenomen in het vergoedingenpakket in Polen, vanwege de complexiteit van het vergoedingsproces en de beperkte financiering van het Nationaal Gezondheidsfonds. De nieuwe EU-farmaceutische strategie voor Europa, aangenomen door de Europese Commissie in november 2020, kan mogelijkheden bieden om de beschikbaarheid van innovatieve geneesmiddelen in Polen te verbeteren (Europese Commissie, 2020).

Internationalisering en het belang van specialistische vertalingen

Internationalisatie vervult een sleutelrol in het succesvol verhandelen van producten en diensten op verschillende markten, waarbij het benutten van de beste werkwijzen uit andere landen van essentieel belang is.

Vertalingen spelen een integrale rol gedurende de volledige levenscyclus van producten en diensten, of het nu gaat om medische hulpmiddelen, medicijnen, voedingssupplementen of andere gezondheidsdiensten. Het is met name van belang om gekwalificeerde vertalers in te zetten, die niet alleen over uitgebreide ervaring beschikken, maar ook vakinhoudelijke kennis hebben binnen het specifieke medische domein en de juiste taalkundige competentie bezitten om boodschappen en inhoud doelgericht over te brengen.

De eisen voor vertalingen variëren, afhankelijk van de doelgroep, of het nu leken, experts, autoriteiten, enzovoort betreft. Bij documenten voor autoriteiten is het niet alleen cruciaal dat de inhoud foutloos en nauwkeurig wordt vertaald, maar ook dienen de specifieke voorschriften en regels voor dit type tekst strikt te worden nageleefd. In het licht van de aanzienlijke investeringen in productontwikkeling, zouden vertragingen bij de marktintroductie als gevolg van correcties bijzonder nadelig zijn. Ervaren taalexperts waarborgen dat de vertaling voldoet aan de specifieke eisen van het teksttype en het communicatiemedium.

Bij directe aanspreking van consumenten en patiënten is het van belang dat de vertaling complexe wetenschappelijke concepten begrijpelijk overbrengt, zonder onnodig gebruik van technisch jargon. Afhankelijk van de context dient de inhoud ook potentiële klanten te informeren en overtuigen, zonder als opdringerig over te komen. Voorbeelden hiervan zijn patiëntenvoorlichtingswebsites, informatiefolders of community-portals.

Om te voldoen aan de specifieke eisen van de doelmarkt kan het tevens zinvol zijn om medische vertalers met expertise op het gebied van marketing in te schakelen. Zij combineren vakinhoudelijke expertise met reclamevaardigheden en creëren, gebaseerd op gedetailleerde klantinstructies, een creatievere aanpassing die nauw aansluit op de specifieke markt en doelen van de klant. In de branche staat deze dienst ook bekend als “transcreatie”.

Wat betreft de meest essentiële talen voor de Poolse markt, neemt het Pools natuurlijk de eerste positie in, aangezien het door bijna de gehele bevolking wordt gesproken en geschreven. Andere belangrijke regionale talen omvatten onder andere de Poolse dialecten, Silezisch (529.377), Kasjoebisch (108.000); Duits (96.000),Wit-Russisch (26.000), Hongaars (1.000).

Conclusie

De gezondheidsmarkt in Polen speelt een cruciale rol in de economie, met aanzienlijke bijdragen aan het bruto binnenlands product (bbp) en de werkgelegenheid. Typerend is een zorgstelsel dat vrij toegankelijk is en waarbij zorg kosteloos beschikbaar is, maar waarbij de kosten voor medicijnen aanzienlijk zijn, waardoor sommigen belemmerd worden in hun toegang tot behandeling. Bovendien is er een aanzienlijk tekort aan medisch personeel en is er een beperkte focus op langetermijn- en preventieve gezondheidszorg. In vergelijking met de Europese Unie besteedt Polen relatief weinig aan gezondheidszorg, wat gepaard gaat met een lagere gemiddelde levensverwachting en een hogere prevalentie van risicofactoren zoals obesitas, roken en alcoholgebruik. Er liggen dus aanzienlijke uitdagingen te wachten.

Bij alle documenten en teksten die in verschillende sectoren van de gezondheidsmarkt worden gebruikt, is het van belang om samen te werken met hooggekwalificeerde vakvertalers. Met hun expertise in de branche en taalgevoeligheid zorgen ze ervoor dat vertaalfouten de veiligheid niet in gevaar brengen en dat er geen aansprakelijkheidsrisico’s ontstaan. Foutloze en effectieve communicatie benadrukt tevens de kwaliteitsnorm van een bedrijf en bevordert het vertrouwen van artsen, patiënten en consumenten in het merk. Op de uiterst gevoelige gezondheidsmarkt kan dit het verschil maken tussen het succes en het falen van een product.

Bronnen